In gesprek met Amba Zeggen “Geloof in jezelf en spreek je uit” over haar vader, Suriname, rechtop lopen, Rob Kaas, Booking en fair ondernemen
Amba (49) is Partner Governance & Risk Culture bij Probability & Partners, Commissaris bij Schadeverzekeraar Bovemij, docent Solvency II aan de UvA, moeder en nog veel meer.
Interview: Anno Bousema, partner Financial Assets Actuarial Executive Search.
Dit interview is de derde in een reeks gesprekken met actuarieel professionals, die gepubliceerd worden op actuaris.info
Ik spreek Amba op de eerste echte lentedag in Amsterdam op het zonovergoten terras van restaurant Wilde Zwijnen aan het Javaplein. Amba eet -net als ik- zeer beperkt vlees, het menu bestaat daarom uit heerlijke visgerechten. Het wordt een geanimeerd gesprek, waarin Amba’s steeds veranderende levenslijn een belangrijke rol speelt. Een actuaris in beweging, voor wie stilstand geen optie is. Ze beleeft veel plezier aan ontdekken, vernieuwen, veranderen en ontwikkeling, ze kan niet anders...
Amba’s vader bleek een uitzonderlijk wiskundig talent te hebben. Opgegroeid onder zeer arme omstandigheden in Suriname was het zijn tante -die zijn abstracte en sterk analytische gaven duidelijk herkende- die hem stimuleerde om zijn talenten te ontwikkelen en door te gaan leren. Al op zijn 17e was hij docent wiskunde en werkte 2 jaar in de binnenlanden van Suriname op een kleine middelbare Katholieke zendingsschool. Maar hij wilde meer… Eind jaren ‘60 vertrok papa naar Amsterdam om Econometrie te gaan studeren. Hij was een van de eerste en weinige Surinaamse studenten aan de UvA-faculteit, en kreeg te maken met vooroordelen over Surinamers en zwarte mensen, geen makkelijke tijd. Hij zette door, voltooide zijn academische opleiding en kreeg z’n bul uitgereikt door professor Rob Kaas. Met Marc Goovaerts was Rob het boegbeeld van het universitaire schade-actuariaat in Nederland; nagenoeg alle econometristen en actuarissen in Nederland kennen Rob en hebben zijn standaardwerk in de boekenkast staan.
Nadat haar vader in Amsterdam een oer Hollandse pedagoge in opleiding ontmoette en beiden voor elkaar vielen, duurde het niet lang of Amba zag het levenslicht. Zij ondervond in tegensteling tot haar vader weinig last van haar anders zijn, en doorliep haar basisschool eigenlijk probleemloos. De levenslessen van haar dominante en rechtlijnige vader helpen daarbij: loop rechtop, geloof in jezelf, wees trots op wie je bent en weet dat je voor niemand onder doet. Als hij besluit terug te keren naar Suriname, om het land mee te helpen opbouwen, verhuist het gezin naar Paramaribo. Amba gaat uiteraard mee, geen discussie, is dan 14 jaar. Na haar middelbare school gaat ze 6 jaar later terug naar Nederland, ook om te studeren. Welke studierichting laat zich raden…
In de voetsporen van haar vader studeert Amba eerst wiskunde en daarna actuariaat aan de UvA. Ze kiest bewust voor actuariaat vanwege de toepasbaarheid en de praktische impact die het heeft. En de cirkel blijkt rond te zijn: Rob Kaas reikt ook haar de bul uit als ze afstudeert, een uniek moment voor vader en dochter.
Ze start na haar studie bij de Rabobank op de afdeling local market risk control. Daar leert ze ook Theo Kocken kennen, die de afdeling global market risk control leidt. Beweeglijk als ze is, verruilt ze Rabo na 2 jaar voor Axa, waar ze in de zeven werkzame jaren bij deze innovatieve verzekeraar een stevig fundament legt voor haar verdere loopbaan. Amba houdt van beweging en maakt vervolgens de stap naar de consultancy bij PwC. Ze krijgt de gelegenheid om in vele keukens van financiële organisaties te kijken, die afwisseling en bewegingsruimte bevallen haar uitstekend. Als in 2010 de contouren van Solvency 2 opdoemen maakt ze een overstap naar DNB, waar ze zich met name met Pillar 2 en het Intern Model bezig houdt, op het snijvlak inhoud/techniek, organisatie en menselijk handelen. Opnieuw veel geleerd, in veel binnenkamers van verzekeraars gekeken, en haar visie op zakelijk handelen en fair ondernemen laten rijpen.
Het ambacht van actuarieel professional en financial is voor Amba niet vrijblijvend, verre van dat. Ze ervaart een roeping, heeft een missie. Ze staat een eerlijke en faire manier van ondernemen voor en geeft dat een stem. Zowel op podia als via de radio (als commentator) en social media wil Amba bijdragen aan bewustwording en een betere en faire zakelijke wereld. Ze beseft dat haar inbreng -“het laatste wat ik wil is belerend zijn”- niet meteen grote veranderingen teweeg zal brengen in het bestaande systeem, maar elke beweging begint met het benoemen van misstanden en eerste stappen. Zo vindt ze de handelwijze van Booking, die de regels veranderd heeft om toch (opnieuw) zeer riante bonussen van de ontvangen staatssteun uit te keren aan het management, afkeuringswaardig en maatschappelijk echt onacceptabel. Transparant handelen en sturen op je ethische en integere kompas kan nooit slecht zijn voor je portemonnee. Anders heb je gewoon de verkeerde business gekozen. “Greed als enige drijfveer is bad.”
Het verkondigen van haar boodschap bleef niet onopgemerkt. In 2015 wordt Amba verkozen tot Actuaris van het Jaar, mede vanwege haar zichtbaarheid in het publieke domein. Ook is ze een veelgevraagd spreker op seminars, congressen en in de media.
Ze spoort startende actuarissen aan een actieve rol te pakken. Raak betrokken bij zoveel mogelijk relevante ontwikkelingen, en denk daarbij zoveel mogelijk vanuit een integrale benadering. Verdiep je in de risicogebieden, vorm je mening en laat je stem horen. Ga op zoek naar nieuwe trends en deelgebieden van het actuariële domein, overschrijdt bestaande grenzen en vindt toepasbare oplossingen. Probeer ook vanaf het begin bij projecten en ontwikkelingen in je organisatie betrokken te zijn. Opereer niet op afstand en separaat, maar raak actief betrokken, wees zichtbaar en treed op de voorgrond waar je een zinvolle rol kunt pakken. Probeer van gelijk hebben, een kunst te maken van gelijk krijgen. Er zijn veel goede voorbeelden, onze beroepsgroep bulkt van talent. Neem een voorbeeld aan actuarieel professionals als Richard Plat en Linda Vos, die baanbrekend onderzoek verrichten en zeer waardevolle bijdragen leveren aan het vakgebied en onze samenleving.
Als we spreken over mensen die Amba als voorbeeld ziet voor haar professionele handelen, geeft ze aan niet één, maar meerdere voorbeelden te hebben. Er is wel een duidelijke rode draad te herkennen in het DNA van de professionals en collega’s die haar inspireren. Ze zijn authentiek, uitmuntend expert op hun terrein en vaak in staat mensen in hun omgeving te motiveren en verantwoordelijkheid te nemen, zelfs als het tegen de stroom in zwemmen betekent. Ze hebben zeker een ego, maar dat zit hun handelen niet in de weg, ze acteren in dienst van hun missie en doelen, niet ter meerdere eer en glorie van zichzelf. Ze noemt twee voorbeelden: Theo Kocken, iemand die al heel vroeg zag hoe bepalend menselijk gedrag van invloed is op risk management. Nu praat iedereen daarover maar toen Theo hiermee naar voren kwam was dit absoluut niet vanzelfsprekend. Maar ook Fieke van der Lecq (professor pensioenmarkten en commissaris bij diverse organisaties en Amba’s mentor) heeft haar veel bijgebracht: ken je dossier, zorg dat je alle feiten goed afgaat, denk in scenario’s, onderzoek welke opties er zijn, en kom dan tot een oordeel. En je kan er altijd nog een nachtje over slapen.
Als vanzelf belanden we weer bij haar vader, die haar principes en idealen meegaf. Hij was direct en meestal onbuigzaam in zijn denken en handelen en kende geen compromis, had net als Amba ook een missie in het leven.
Amba wordt binnenkort 50, toch wel een mijlpaal, vindt ze. Wat ziet ze voor zich, wat wil ze allemaal nog doen en bereiken? In ieder geval haar boek afmaken, dat voorbeelden van in haar ogen goede en ethisch handelende organisaties zal beschrijven. Ze is nog lang niet klaar en wil haar kennis, ervaring en visie ook graag met andere organisaties delen. En uiteraard: een gelukkig en tevreden mens zijn en blijven. Daar ben je vooral zelf verantwoordelijk voor. “Je kunt meer dan je denkt, kies je eigen pad, ga het avontuur aan en neem risico’s, loop rechtop en geloof in jezelf!” Om met Nelson Mandela, een andere held van Amba, te spreken: “It always seems impossible until it’s done.”
