Modelation/Validation

Model Risk en Model Validation: betekenis, voorbeelden en beheersing

Model Risk verwijst naar het risico dat financiële en actuariële modellen verkeerde of onnauwkeurige resultaten opleveren, waardoor organisaties verkeerde beslissingen nemen. Omdat modellen steeds vaker worden gebruikt voor risicometing, waardering, pricing en kapitaalberekeningen, groeit het belang van goed Model Validation (modelvalidatie).

Wat valt onder Model Risk?

Model Risk kan ontstaan door verschillende oorzaken:

• Onjuiste aannames – te simplistische of foutieve uitgangspunten.
• Datakwaliteit – slechte of onvolledige inputdata.
• Modelontwerp – onvoldoende aansluiting bij de werkelijkheid of veranderende marktomstandigheden.
• Gebrekkige implementatie – fouten bij de vertaling van het model naar systemen.
• Onvoldoende gebruik – verkeerd interpreteren of toepassen van modeluitkomsten.

Wat is Model Validation?

Model Validation is het proces waarin onafhankelijke experts toetsen of een model correct is opgezet, geïmplementeerd en gebruikt. Doel is om te beoordelen of de uitkomsten betrouwbaar zijn en de risico’s beheerst blijven. Validatie bestaat meestal uit:

• Conceptuele toetsing van aannames en modelopzet.
• Technische validatie van rekenmethodes en code.
• Datakwaliteitstoetsen en backtesting.
• Benchmarking tegen alternatieve modellen of marktdata.
• Documentatie en governance rond modelgebruik.

Waarom zijn Model Risk en Model Validation belangrijk?

Regelgevers (zoals ECB, EBA, DNB) en raamwerken (bijv. Basel, Solvency II, IFRS 17) stellen steeds hogere eisen aan model governance. Een robuust validatieproces beperkt het risico op onverwachte verliezen, boetes of reputatieschade en versterkt het vertrouwen van toezichthouders, aandeelhouders en klanten.